دکتر فرید نجفی معاون تحقیقات وزارت بهداشت صبح چهارشنبه بیستم مرداد ماه در نامهای خطاب به وزیر بهداشت ضمن طرح پیشنهاداتی به منظور کاهش شیوع سویه دلتای ویروس کووید_۱۹ خواستار منع تجمع دستههای عزاداری شد. وی همچنین پیشنهاد تشکیل شورای معین علمی در کنار ستاد ملی کرونا با حضور متخصصان برجسته رشتههای مختلف را مطرح کرد.
رونوشت نامه یاد شده به تمامی معاونان وزارت بهداشت و روسای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور ارسال شده است.
بنابر اعلام روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، متن کامل این نامه به این شرح است:
جناب آقای دکتر سعید نمکی
وزیرمحترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
باسلام و احترام
معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در راستای تهیه شواهد علمی برای سیاستگذاران کشور و پیرو جلسات بحث و بررسی و نظرات جمع منتخبی از اساتید کشور در رشتههای مختلف، چالشهای پیش روی کشور در خصوص کووید_۱۹ و چگونگی تعامل بین نهادهای اجرایی و دانشی در مواجهه با رویدادهای اجتماعی پیش رو و اثرات آن بر پیک پنجم کووید_۱۹ در کشور را مورد بحث و بررسی قرار داده است. به رغم نظرات مختلفی در خصوص چگونگی شیوه مدیریت و منع احتمالی تبادلات اجتماعی و فیزیکی وجود دارد، همه متخصصان بر خطیر بودن وضعیت پیک پنجم کرونا در کشور بر اساس مستندات زیر که حضرتعالی نیز به خوبی بر آنها واقف هستید، متفقالقول بودند:
– پوشش ناکافی واکسیناسیون در کشور علیرغم تلاشهای صورت گرفته و روند صعودی تعداد موارد تلقیح روزانه.
– غلبه سوی دلتا در کشور که بر اساس مستندات علمی این سویه سرایت پذیری بسیار بالاتر داشته به طوریکه هر فرد آلوده میتواند بین ۵ تا ۱۰ نفر را آلوده کند، مقاومت بیشتری از خود در مقابل آنتیبادی موجود در بدن نشان میدهد، طول دوره سرایتپذیری بسیار بیشتری دارد و همچنین شانس عفونت مجدد هم در این سویه بالاتر است که این میزان میتواند تا دو برابر سویه آلفا باشد. همچنین این سویه میتواند بیماری به مراتب شدیدتری نیز ایجاد کند. به طوری که شانس بستری با این سویه میتواند تا دو نیم برابر بیشتر باشد.
– افزایش تبادلات اجتماعی ناشی از گردهماییها، مسافرتها و دورهمیهای خانوادگی در دو ماهه اخیر و ماههای پیش رو با توجه با ایام سوگواری سالار شهیدان (ع) و شهادت حضرت رسول اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) در ماههای محرم و صفر همراه با اوجگیری تعداد مراسم ازدواج بعد از محرم و صفر.
– کاهش قابل توجه رعایت پروتکلهای بهداشتی در مجامع عمومی
– افزایش قابل توجه موارد مرگ گزارش شده در کشور که بر اساس مدلهای پیشبینی موجود و با فرض ادامه روند فعلی (و نه بدتر شدن وضعیت در روزهای آینده که البته بسیار محتمل به نظر میرسد)، میتواند به حدود روزانه ۸۰۰ مورد در روز نیز برسد.
– نزدیک شدن به تکمیل ظرفیت پاسخگویی نظام سلامت خصوصا در بیمارستانها
– واقعیت آن است که که سیاستگذاران امروز عرصه سلامت باید با قرار دادن مستندات علمی فوق در کنار وضعیت فعلی نظام سلامت، بهترین شواهد و راهنماییها را در اختیار تصمیمگیران کلان کشور قرار دهند تا از فرو رفتن کشور در بحرانی بزرگ ممانعت کند.
به نظر میرسد در چنین شرایطی باید بعضی از تصمیمات ستاد ملی کرونا مورد بازنگری قرار گیرد و تصمیمات با توحه به همه شواهد قوی علمی به روزرسانی شود. براین اساس موارد زیر پیشنهاد میگردد:
– ضمن احترام فراوان به همه آحاد مردم ایران که عاشق و دلباخته سرور و سالار شهیدان و آزادگان جهان هستند و با سپاس از سازمانهای مرتبط که در سال گذشته برای ایجاد شیوههای نوین عزاداری و ترغیب مردم به عزاداریهای سالمتر تلاش فراوانی کردند، پیشنهاد میشود که تجمع دستههای عزاداری در فضاهای بسته تحت هر عنوانی، در وضعیت کنونی منع شود، حتی رعایت کامل پروتکلها در فضاهای سربسته نیز نمیتواند عملا ما را از عدم انتقال بیماری مطمئن کند.
۲- واقعیت آن است که سویه جدید به راحتی میتواند حتی در فضای باز هم منتقل شود و از طرفی چنین به نظر میرسد که روح حاکم بر شیوه عزاداری سالار شهیدان به خاطر اوج تالمات روحی عزاداران، با رعایت پروتکلهایی از قبیل حفظ فاصله فیزیکی، عدم تماس فیزیکی افراد با هم، استفاده از ماسک و غیره سازگار نبوده و عملا رعایت این قبیل پروتکلها قابل انتظار نخواهد بود. لذا مناسب است حتی المقدور شرایطی فراهم گردد تا بیشترین استفاده را از فضای مجازی برای استفاده معنوی مردم از عزاداریهای ارزشمند ماههای محرم و صفر فراهم گردد.
۳- در کنار اقدامات فوق، اجرای دقیق مصوبات قبلی ستاد ملی کرونا در منع سفرها و نظارت بر رعایت کامل پروتکلها در زندگی روزمره مردم و نظارت بر سایر مراسم ملی و خانوادگی میتواند شائبه نادرست تاکید یکجانبه ستاد بر تعلیق انتخابی تجمعات را از بین برده و در این خصوص وفاق ملی بیشتری ایجاد کند.
۴- پیشنهاد میشود برای تقویت ستاد ملی کرونا، یک شورای معین علمی در ذیل معاونت تحقیقات و فناوری یا خود ستاد با حضور متخصصان برجسته رشتههای مختلف تشکیل گردد، به گونهای که پیشنهادهای ارجاعی به ستاد برای تصویب، قبل از هرگونه تصمیم گیری در ستاد، در این شورا مورد بررسی علمی قرار گرفته و شواهد علمی به نفع یا ضرر آن ضمیمه و برای تصمیم گیری نهایی به ستاد ملی ارسال گردد. چنین شورایی میتواند پشتوانه علمی محکمی برای ستاد ملی بوده و در به روزرسانی تصمیمات ستاد نیز کمک شایان توجهی نماید».
دکتر فرید نجفی
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت